Zaman kavramı olmadan yaşamak ne kadar zorsa konuşmak da bir hayli zordur. Tüm dillerde zamanı belirten belli başlı ekler, kelimeler, haller vardır. Bunlar olmasa, örneğin “ben” ve “gelmek” kelimelerinden anlamlı bir cümle oluşturmak istediğimizde “Ben gelmek.” İfadesi eylemin geçmişte mi, şimdi mi yoksa gelecekte mi yapılacağına dair bir ipucu vermez. Bu da bir anlam karışıklığına yol açarak iletişimin önüne geçer. Dolayısı ile tıpkı anadilimizde ve diğer bütün dillerde olduğu gibi “zamanlar” İngilizcenin de temelini oluşturur. İngilizcede zamanlar, Türkçe ile benzer olduğu kadar ayrışık da bir konudur. Bu nedenle İngilizce zamanlar konu anlatımı çalışılırken Türkçe ile birebir bağdaştırılmaya çalışılmamalıdır.
Bugünkü içeriğimizde İngilizce öğrencileri için zamanlar konusunu; geçmiş, şimdi ve gelecek (past, present ve future) olarak ele aldık. Konuya hakim olarak kurallı, anlamlı ve bağlamsal cümleler ile konuşabilmek için buyurun içeriğimize…
Konu Başlıkları
İngilizce Present Tenseler
İngilizce tenseler içerisinde ilk ve en önemli konu olan “present” kavramı, dilin temelini oluşturur. Bu nedenle present en iyi şekilde kavranırsa diğer zamanlar da kolaylıkla anlaşılacaktır. Present kelimesi sözlük anlamı olarak “şimdi, günümüz, şimdiki zaman” gibi anlamlara sahiptir. Present tenseler, şimdi ve gelecek hakkında bilgi veren zamanlardır. Ancak buradaki “şimdi” kavramı Türkçedekinden biraz farklıdır. Bu konu başlığı altında Present Tenseler olan Present Simple, Present Continuous, Present Perfect ve Present Perfect Continuous’un detaylı ve karşılaştırmalı anlatımına yer vereceğiz.
Present Simple Tense: Present Simple, dilimizdeki Geniş Zaman’ın karşılığıdır. Bu zaman ile basit bir cümle kurarken özne + fiilin 1. hali + nesne kalıbı kullanılır.
Present Continuous Tense: Continuous, continue (devam etmek) kelimesinden gelir ve dilimizdeki Şimdiki Zaman ile benzerdir. Bu zaman ile basit cümle yapısı özne + yardımcı fiil + fiilin 1. hali + ing eki + nesne şeklinde kurulur. Present Continuous aynı zamanda, dilimizdeki gibi Gelecek Zaman anlamı taşıyarak da kullanılabilir. Örneğin Türkçede “Yarın Samsun’a gidiyorum.” cümlesi yapı olarak şimdiki zaman ile kurulmuştur ama anlam olarak gelecek zamanı ifade eder. Bu cümle Present Continuous ile “I’m going to Samsun tomorrow.” şeklinde kurulur.
Present Perfect Tense: Present Perfect, İngilizce zamanlar arasında en çok karıştırılan tense’dir. Perfect Tenseler, Türkçe’de özel olarak adlandırılmayan zamanlardır. Ancak “Etkisi görülen geçmiş zaman” olarak adlandırılabilir. “Şimdi” etkisi görülebildiğinden veya günümüzü etkilediğinden şimdiki zamanlar arasında yerini alır. Cümle yapısı özne + have / has + fiilin 3. hali şeklindedir.
Present Perfect Continuous: Dil öğrencileri için karmaşık İngilizce tenselerden olan Present Perfect Continuous ise Present Perfect Tense’e nazaran dilimizde karşılığı olan bir zamandır. Buna göre geçmişte başlamış ve henüz devam eden ifadeler için kullanılır. (Örn: O yıllardan beri basketbol oynamaktayım.)
Present Tense (İngilizce Geniş Zaman) Cümle Yapıları ve Farkları Tablosu
Olumlu | Olumsuz | Soru | |
Present Simple | I like cats. (Kedileri severim.) | I don’t like cats. (Kedileri sevmem.) | Do I like cats? (Kedileri sever miyim?) |
Present Continuous | I’m playing badminton. (Badminton oynuyorum.) | I’m not playing badminton. (Badminton oynamıyorum.) | Am I playing badminton? (Badminton oynuyor muyum?) |
Present Perfect | I have broken my leg yesterday. (Dün bacağımı kırdım.) | I haven’t broken my leg yesterday. (Dün bacağımı kırmadım.) | Have I broken my leg yesterday? (Dün bacağımı kırdım mı?) |
Present Perfect Continuous | I have been learning Chinese for 5 years. (5 yıldır Çince öğrenmekteyim.) | I haven’t been learning Chinese for 5 years. (5 yıldır Çince öğrenmemekteyim.) | Have I been learning Chinese for 5 years? (5 yıldır Çince öğrenmekte miyim?) |
İngilizce Past Tenseler
İngilizce zamanlar konusu için ikinci bel kemiği olarak sayabileceğimiz tenseler past, yani “geçmiş” zamanlardır. Past tenseler de geçmişte tamamlanmış, geçmişte bir süreç içerisinde tamamlanmış ve geçmişte tamamlanmış ancak etkisi hala görülen ifadeler için Past Simple, Past Continuous, Past Perfect ve Past Perfect Continuous olmak üzere farklı zamanlarda ele alınır.
Past Simple: Simple Past Tense, dilimizdeki Geçmiş Zaman’ın karşılığıdır. Ancak burada kullanılan fiiller değişime uğrar. Simple Past Tense’i öğrenebilmek için öğrencilerin İngilizce fiillerin ikinci hallerini öğrenmeleri şarttır. Cümle yapısı özne + fiilin 2. hali + nesne şeklindedir.
Past Continuous: Bu zaman, dilimizde kullanılan bir ifade biçimi olan “geçmiş zamanın hikayesi” ile benzerdir. Cümle yapısı özne + yardımcı fiilin 2. hali + fiil + ing eki + nesne şeklindedir.
Past Perfect: Bu tense de yine dilimizde karşılığı olan ve –mişli geçmiş zaman olarak bilinen zaman ifadesini kapsar. Past Perfect’te cümle yapısı özne + had + fiilin 3. hali şeklindedir.
Past Perfect Continuous: Past Perfect Continuous, geçmiş zamanda yapılmış bir işin bir süreç içerisinde tamamlanmış olduğunu belirten ifadeler için kullanılır. Cümleler özne + had been + fiil + ing eki şeklinde kurulur.
Past Tense (İngilizce Geçmiş Zaman) Cümle Yapıları ve Farkları Tablosu
Olumlu | Olumsuz | Soru | |
Past Simple | I came home. (Eve geldim.) | I didn’t come home. (Eve gelmedim.) | Did I come home? (Eve geldim mi?) |
Past Continuous | I was playing badminton. (Badminton oynuyordum.) | I wasn’t playing badminton. (Badminton oynamıyordum.) | Was I playing badminton? (Badminton oynuyor muydum?) |
Past Perfect | I had broken my leg. (Bacağımı kırmıştım.) | I hadn’t broken my leg. (Bacağımı kırmamıştım.) | Had I broken my leg yesterday? (Dün bacağımı kırmış mıydım?) |
Past Perfect Continuous | I had been running to school. (Okula koşardım.) | I hadn’t been running to school. (Okula koşmazdım.) | Had I been running to school? (Okula koşar mıydım?) |
İngilizce Future Tenseler
Dilbilimcilere göre İngilizce zamanlar içerisinde Gelecek Zaman tense olarak ele alınamaz. Zira past ve present olmak üzere iki türlü zaman vardır ve future ifadeler zaman zarflarına (yarın, haftaya, gelecek yıl gibi) bağlı olarak oluşurlar. Bu zarflar ile birlikte kullanılan will, be going to ve Present Continuous zaman ifadeleri, gelecek anlamını karşılamakla birlikte günlük dilde en çok kullanılan şimdiki zaman ile gelecek ifadesidir. (Örn: Yarın Samsun’a gidiyorum.) Yine de dil öğrencilerinin öğrenimlerine katkı sağlamak adına “will” gelecek ifadesi ile kimi eğitmenlerce kabul edilen zamanlara aşağıda yer verilmiştir.
Future Tense: -ecek -acak anlamı katan, dilimizdeki ile örtüşen Gelecek Zaman’dır. Cümle yapısı özne + will + fiil şeklinde basit yapılıdır.
Future Continuous: Gelecekte bir süreç içerisinde olunacağını belirten ifadelerdir. Türkçe kullanımı “Bugün iyileşip yarın yola çıkıyor olacağım.” şeklindedir. Cümleler özne + will be + fiil + ing eki ile kurulabilir.
Future Perfect: “Geldiğinde tüm işler yapılmış olacak.” şeklinde hem -mişli hem de -ecek / -acak gelecek ekinin kullanıldığı “vaat, hayal, plan” ifadeleri için kullanılır.
Future Perfect Continuous: Future Perfect’in devam eden halidir. “Geldiğinde evi temizlemekte olacağım.” şeklinde Türkçeye uyarlanabilir. Cümle yapısı özne + will + have been + fiil + ing eki şeklindedir.
Future Tense (İngilizce Gelecek Zaman) Cümle Yapıları ve Farkları Tablosu
Olumlu | Olumsuz | Soru | |
Future Tense | I will come too. (Ben de geleceğim.) | I won’t come. (Ben gelmeyeceğim.) | Will I come too? (Ben de gelecek miyim?) |
Future Continuous | I will be sleeping. (Uyuyor olacağım.) | I won’t be sleeping. (Uyuyor olmayacağım.) | Will I be sleeping? (Uyuyor mu olacağım?) |
Future Perfect | I will have shaved. (Tıraş olmuş olacağım.) | I won’t have shaved. (Tıraş olmuş olmayacağım.) | Will I have shaved? (Tıraş olmuş olacak mıyım?) |
Future Perfect Continuous | I will have been tidying my room. (Odamı temizlemekte olacağım.) | I won’t have been tidying my room. (Odamı temizlemekte olmayacağım.) | Will I have been tidying my room? (Odamı temizlemekte mi olacağım?) |