Gelecek zaman, İngilizcede gerek yazı dilinde, gerekse konuşma dilinde en çok karşımıza çıkan zamanlardan biridir. İki farklı kullanım şekli olan gelecek zaman, cümleye -will ya da -be going to takısı eklenerek oluşturulur.
Özellikle İngilizce öğrenmeye yeni başlayan öğrencilerin sıklıkla karıştırdıkları gelecek zamanı ve bununla beraber –will ve -be going to kalıplarının farklarını bu yazımızda bol örnek ve bol alıştırma eşliğinde öğreneceksiniz.
Konu Başlıkları
İngilizce’de Gelecek Zaman (Future Tense)
Her dilde olduğu gibi, İngilizce de gelecek zamanda olacak olan şeyleri ifade etmek için belirli bir cümle ve kelime organizasyonuna ve buna bağlı olarak kurallara sahiptir.
Türkçeden farklı olarak, İngilizcede gelecek zamanı ifade etmek için, çeşitli zaman eklerinden değil, çeşitli kalıp kelime ve kelime öbeklerinden faydalanılır.
İngilizcede “-will’’ ve ‘‘-be going to” şeklindeki kalıpların ikisi de gelecek zamanı ifade etse de kullanım amacı açısından bir takım farklılıklar gösterir.
Öğrencilerin ya da İngilizce öğrenmek isteyenlerin de gelecek zaman konusunda ayırt etmekte en fazla zorlandıkları konu da işte bu iki kalıp arasındaki kullanım farkıdır.
Yeterli sayıda örnek cümle kurarak ve yeterli sayıda alıştırma yaparak bu kafa karışıklığının kolayca üstesinden gelinebilir.
O halde önce “-will” takısını inceleyerek işe başlayalım.
Will Kullanımları
Gelecek zamanda -will kalıbı, gelecekle ilgili planlanmayan bir durumu ya da eylemi ifade etmek için kullanılır.
Örneğin, arkadaşlarınızla otururken, aklınıza birden hep beraber sinemaya gitme fikri gelirse ve bunun sonucunda akşam sinemaya gidecekseniz, bu fikrinizi örneğin annenize aşağıdaki gibi ifade edersiniz,
- Mom, I will go to the cinema this evening.
(Anne, bu akşam sinemaya gideceğim.)
Gördüğünüz gibi, öncesinde herhangi bir planlamanın ve hazırlığın olmadığı, spontane gelişen, bu sebeple de yapılması tam olarak kesin olmayan gelecek zaman cümlelerinde -willkalıbı kullanılır.
Haydi şimdi de -will takısı kullanılarak olumlu, olumsuz ya da soru cümlesi nasıl kurulur ona bakalım.
Olumlu Cümle
Olumlu -willcümlesi, özne ile yüklem arasına -willeklenerek kurulur. Fiilin ise birinci hali (V1) kullanılır ve fiil herhangi bir ek almaz.
Eğer bir tahmin cümlesi kurulacaksa, yine -willtakısı kullanılır ancak özne ve yüklemin başına “I think, I believe, My prediction is” şeklinde tümcelerle cümleye tahmin-öngörü anlamı kazandırılabilir.
Söz verme cümlesinde ise yine özne ve yüklemin başına “I promise, I give you my word” gibi kelime öbekleri getirilir.
Örnek:
I will go to the bar with my friends after work.
(İşten sonra arkadaşlarımla bara gideceğim.)
He will take a tour in the city after the shower.
(O duş aldıktan sonra şehirde tur atacak.)
I will live together with her.
(Onunla birlikte yaşayacağım.)
Tahmin Cümlesi
I think he will break up with her soon.
(Bence yakında ondan ayrılacak.)
Söz Verme Cümlesi
I promise, I won’t let you down ever.
(Söz veriyorum, seni hiçbir zaman yüzüstü bırakmayacağım.)
Olumsuz Cümle
Olumsuz –will cümlesinin yapısı tıpkı olumluya benzer. Fakat olumludan farklı olarak –willkalıbına olumsuzluk eki eklenerek kelime -won’t ya da -will not kelimesine dönüşür.
Geri kalan bütün kurallar olumlu cümleyle aynıdır.
Örnek:
I won’t let this happen.
(Bunun olmasına izin vermeyeceğim.)
I will not go to the school tomorrow.
(Yarın okula gitmeyeceğim.)
I won’t make a dinner this evening.
(Bu akşam yemek yapmayacağım.)
Soru Cümlesi
Soru cümlesi kurulurken, “-will” başa gelir ve onu sırasıyla özne ve fiil takip eder.
Olumsuz soru cümlesinde ise “-will” yerine “-won’t” kullanılır.
Örnek:
Will she come to the cinema with us?
(Bizimle sinemaya gelecek mi?)
Will you bake a cake for Mike’s birthday?
(Mike’ın doğum günü için pasta yapacak mısın?)
Won’t youmake your homework?
(Ödevini yapmayacak mısın?)
Will we go to the macht tonight?
(Bu gece maça gidecek miyiz?)
Be Going To Kullanımları
Kullanım amacı açısından -be going to, -will kalıbının tam tersidir.
-Will kalıbı planlanmayan durumlarda kullanılırken, diğer taraftan -be going to, gelecekteki durumun ya da eylemin planlandığı, hazırlıklarının yapıldığı ve o durum veya eylemin gerçekleşmesinin neredeyse kesin olduğu vaziyetlerde kullanılır.
İlk baştaki sinema örneğinden gidecek olursak, örneğin heyecanla beklediğiniz bir filmin vizyona girdiğini ve o film için iş-okul durumunuzu ayarlayıp, sinema biletlerini de önceden satın aldığınızı düşünün.
Bu durumda, kesin gideceğiniz ve gerekli planlamayı, hazırlığı yaptığınız bu film hakkında arkadaşınıza bahsederken,
- I am going to go to the movie “Maleficent” tomorrow evening.
(Yarın akşam “Malefiz” filmine gidiyorum.)
Şeklinde ifade edersiniz.
Olumlu
Olumlu -be going to cümlesi kurmak için, cümlenin başına özne getirilir
Sonrasında özneye göre be (am, is, are,) going to kalıbı getirilir, daha sonra cümleye fiille devam edilir.
Fiile herhangi bir ek gelmez ve fiilin ilk hali (V1) kullanılır.
Örnek:
I am going to take an exam tomorrow morning.
(Yarın sabah sınava gireceğim.)
We made the reservation, we are going to make a holiday this summer.
(Rezervasyonumuzu yaptık, bu yaz tatile gideceğiz.)
Olumsuz
Olumsuz -be going to cümlesi tıpkı olumlu cümle gibi kurulur. Ancak -be fiilinden sonra olumsuzluk eki olan -not eki getirilir. Geriye kalan bütün kurallar olumlu cümleyle aynıdır.
We are not going to come to the party this friday.
(Bu cuma partiye gelmeyeceğiz.)
I am not going to buy that car.
(O arabayı almayacağım.)
He is not going to make a holiday this summer.
(Bu yaz tatil yapmayacak.)
Soru
Soru cümlesi kurarken, diğer soru cümlelerine benzer şekilde, – be going to kalıbının – ‘be’ kelimesi başa alınır, daha sonra yüklem yazılır ve -going to + fill şeklinde cümleye devam edilir.
Fiile herhangi bir ek gelmez, fiilin ilk hali (V1) kullanılır.
Örnek
Are you going to participate in the project?
(Projeye katılacak mısın?)
Is he going to work with Davis & Main?
(Davis & Main ile çalışacak mı?)
Am I going to pass the exam?
(Sınavı geçecek miyim?)
Alıştırmalar (Exercises)
Aşağıdaki cümleleri (will – be going to) doğru olanla tamamlayınız.
- I am bored. I ____ play some video games
- This exam _____ next week
- She _____ swim in the pool a little bit.
- A- Where ______ make your holiday this year.
B- I _______ my holiday in Santorini.
- ________ okay? (he)
- We _______ take this mach.
- They ______ play against the best team in the league.
- This _______ a lot of fun.
- I _________make this happen.
- I think ______ okay.
- I ate already. I_____ go to lunch with them.