Dilimizde bir olayın tarihini, süregelen faaliyetlerin gerçekleşme zamanını ya da gelecekte gerçekleşmesi öngörülen olayların tahmini saatini belirtirken “-de, -da” bulunma halini kullanırız. İngilizce dilinde bu bulunma hali “in on at” edatları ile sağlanır.
Örneğin; “Okula saat tam sekizde varacağım.” “Dedem 1957’de doğmuş.” gibi.
Aynı şekilde olayların belirli bir zaman aralığında gerçekleştiğini belirtmek için “Üç gündür buradayım.” “Beş sene içerisinde mezun olacağım.” gibi ifadeler kullanırız.
İngilizcede ise tüm bunları ifade etmek için İngilizce zaman edatları kullanılır.
Ana dili farklı olan biri için İngilizce zaman edatlarının kullanımı konusu epey kafa karıştırıcı olabilir.
Ancak dil öğrencileri, zamanla dili konuştukça ve pratik yaptıkça bu kullanımların mantığını kavradıklarını fark edeceklerdir.
Aynı zamanda bu kelime grubu en çok kullanılan ingilizce kelimeler yazımızda geçen kelimeler arasında bulunmaktadır.
Bu yazımızda, İngilizce öğrenmek istiyorum diyen herkesin dil öğrenme serüvenine katkıda bulunmak adına en sık kullanılan zaman edatları olan “in on at” konusunu anlattık.
In-on-at ne demek? In-on-at nerede kullanılır? In on at ile soru cümleleri nasıl yanıtlanır? Bu ve benzeri tüm soruların cevapları bugünün içeriğinde…
Konu Başlıkları
In-On-At Kullanımı
Türkçede bir yeri belirtirken de bir zamanı belirtirken de ismin halleri kullanılabilir.
Örneğin “-de” bulunma hali için hem “evde” hem de “saat sekizde” şeklinde kullanımlar doğrudur.
Aynı durum İngilizcedeki prepositions of time yani “zaman edatları” için de geçerlidir. Dolayısı ile “in on at” zaman edatları, aynı zamanda yer edatları olarak da kullanılır.
Bu nedenle mekan ve zamanların belirtilmesinde bazı kafa karışıklıkları yaşanabilir.
Bu iki kullanımı karıştırmamak adına bolca in on at konu anlatımı çalışarak ve pratik yaparak kullanım şekillerine tabiri caizse kulak aşinalığı kazanılmalıdır.
In-on-at kullanımı ile ile ilgili bir diğer önemli nokta edatların anlamını ezberlemenin değil kullanımını bilmenin konuyu gerçekten öğrenmek anlamına geldiğidir.
Zira akıllarda karışıklık yaratabilen konulardan biri de cümle içerisinde bu üç edattan hangisinin kullanılacağına karar verilmesidir. Aslen oldukça karmaşık görünse de in on at kullanımı ile ilgili örnek cümleler okundukça akılda kalıcılığı artacaktır.
İngilizce “In” Ne Demek? Nasıl Kullanılır?
“İngilizce in ne demek?” sorusunun yanıtı ile başlayacak olursak: In, kelime anlamı olarak “içinde” demektir.
Bir zaman edatı olarak kullanıldığında tıpkı dilimizdeki “ismin -de hali” gibi cümleye “-de, -da, -te, -ta” anlamı katar.
In genellikle tam olarak spesifik olmayan ya da bir aralık / süreç bildiren zamanların ifadesinde kullanılır.
Konunun daha iyi anlaşılabilmesi için cümlelerde in kullanımına dair aşağıda yer alan örneklere göz atalım.
Günün vakitlerinden bahsederken in kullanımı:
- I had shower in the morning. (Sabah duş aldım.)
- The postman delivered the mails in the afternoon. (Postacı öğleden sonra postaları teslim etti.)
- We have dinner together in the evening. (Akşamları birlikte yemek yeriz.)
Haftalardan bahsederken in kullanımı:
- I will be graduated in three weeks. (Üç hafta içerisinde mezun olacağım.)
- My brother finished his project in four weeks. (Erkek kardeşim projesini dört haftada bitirdi.)
Aylardan bahsederken in kullanımı:
- We are going to build a huge snowman in our garden in December. (Aralık ayında bahçemizde kocaman bir kardan adam yapacağız.)
Yıllardan bahsederken in kullanımı:
- My parents met in a school ball in 1975. (Annem ve babam 1975’te bir okul balosunda tanıştı.)
- Pop music was so much better in 90’s. (Pop müzik 90’larda çok daha iyiydi.)
- In 21st century our biggest problem is pollution. (21. Yüzyılda en büyük problemimiz kirlilik.)
Zaman aralıklarından veya süreçlerden bahsederken in kullanımı:
- I haven’t seen him in weeks. (Onu haftalardır görmedim.)
- We are going to be on the road in two hours. (İki saat içerisinde yolda olacağız.)
İngilizce “On” Ne Demek? Nasıl Kullanılır?
Saatleri, tarihleri, günleri ya da ayları belirtirken daima ismin “-de, -da, -den, -dan” hallerini kullanırız.
Dolayısı ile “İngilizcede on ne demek?” sorusuna cevaben on’un sözlükte “üzerinde” anlamına geldiğini söylemek mümkündür.
Ancak zaman edatı olarak kullanımında, in edatında olduğu gibi cümleye “-de, -da, -te, -ta” gibi bulunma anlamı katar.
On, daha belirsiz zamanları anlatan in’in aksine genellikle belirli bir tarihi belirtmek amacı ile kullanılır.
Örneğin in kullanımında in 3 days yani üç gün içerisinde herhangi bir günden bahsederken on kullanırken on Monday (net olarak) Pazartesi günü belirtilebilir.
Konunun daha net anlaşılabilmesi için aşağıdaki örnek cümleleri inceleyelim.
Günlerden bahsederken on kullanımı:
- I will be there on Monday morning. (Pazartesi sabahı orada olacağım.)
- We have lunch together on Fridays. (Cumaları birlikte öğle yemeği yeriz.)
Burada belirgin olarak “-de, -da” eki okunmasa da cümle anlamı o günde bulunmayı, o günde gerçekleşmeyi ifade eder.
Aylardan Bahsederken on kullanımı:
- My birthday is on December 22. (Doğum günüm Aralık’ın 22’sinde.)
- My elder sister is going to marry on 24th of May. (Ablam Mayıs’ın 24’ünde evlenecek.)
Yıllardan Bahsederken on kullanımı:
- His mother died on September 2007. (Annesi 2007 Eylül’ünde öldü.)
Bir yıl adı belirtilirken daima “in” kullanılır. On edatının yıllardan bahsederken kullanılması için mutlaka spesifik bir tarih olarak anılması gerekir.
İngilizce “At” Ne Demek? Nasıl Kullanılır?
Zaman edatlarından bir diğeri olan at İngilizce yine zaman belirten ve cümleye “… saatinde” “… zamanında” gibi anlamlar kazandıran bir kelimedir.
At, daha önce bahsettiğimiz in ve on edatlarından daha kesin ve genellikle daha küçük zaman dilimlerinin anlatıldığı cümlelerde kullanılır.
At kullanımı hakkında örnek cümlelerin verildiği aşağıdaki başlıkları inceleyelim.
Saatleri ve kalıplaşmış zaman dilimlerini belirtirken at kullanımı:
- I will pick you at five o’clock. (Seni saat beşte alacağım.)
- She woke up screaming at 6 a.m. (Sabah altıda çığlık atarak uyandı.)
- There will be a canoe tour at sunset. (Günbatımında bir kano turu yapılacak.)
- Those two were talking with Mr. Finch at lunch. (Şu ikisi öğlen yemeğinde Bay Finch ile konuşuyorlardı.)
Günün vakitlerini belirtirken at kullanımı:
- Cinderella’s carriage turned into a pumpkin at midnight. (Külkedisi’nin aracı gece yarısında bal kabağına dönüştü.)
- The person you have called can not be reached at the moment. (Aradığınız kişiye şu anda ulaşılamıyor.)
Buradaki istisna in konu başlığında belirttiğimiz gibi günün 3 vaktinin in ile söyleniyor olmasıdır. Morning, afternoon ve evening dışındaki zamanlar için at kullanılır.
In-On-At İle Yanıt Verilen Soru Türleri
Soru cümlelerinde in-on-at kullanımı ile ilgili en önemli kural, bir zaman çerçevesinde sorulan sorulara daima zaman belirten ifadeler ile yanıt vermeniz gerektiğidir.
Sorularda “What time?” “When?” “On which day?” gibi zaman belirten soru edatları yoksa isteğe göre in-on-at ile yanıt verebilir veya vermeyebilirsiniz.
Örnek:
+ When is your father coming back home? (Baban ne zaman eve dönüyor?)
– He’s going to be here on Thursday. (Perşembe günü burada olacak.)
Görüldüğü gibi burada “when” sorusu “on Thursday” ifadesi ile yanıtını tam olarak almıştır.
Örnek:
+ Have you heard from him yet? (Ondan haber alabildin mi?)
– No, I haven’t seen or hear from him in weeks. (Hayır haftalardır onu ne gördüm ne haber aldım.)
Son olarak sık sık pratik yapmanın ve native speaker’lardan İngilizce cümleler dinlemenin in-on-at kolay ezberleme tekniklerinden çok daha etkili olacağını belirtelim.
Başlangıç düzeyinde aklınızda kalması için; in ay ve yıl isimlerinde, on gün ve tarih isimlerinde, at ise saat ve zaman dilimi isimlerinde kullanılır diyebiliriz.
Ancak elbette pek çok alanda olduğu gibi bu durumların da yalnızca sıkı çalışarak öğrenebileceğiniz istisnaları mevcuttur.