Gerund Infinitive Kullanımları ve Konu Anlatımı

İngilizce cümle kurmak, dil öğrencileri için oldukça zorlu bir konu olmasına rağmen aslen dilimizde düzenli ve anlamlı cümleler kurmaktan çok da farklı değildir.

Pek çok açıdan benzer özellikleri de bulunan İngilizce ve Türkçe cümle yapıları, bazı dilbilgisi kurallarında bağdaşır.

Dolayısı ile İngilizcede zorlanılan bir konuyu daha iyi kavramak adına Türkçedeki kurallar ile karşılaştırabilir, ezberlemeden fakat bağdaştırarak kavramaya çalışabiliriz.

Örnek olarak İngilizcedeki gerund infinitive konularını ele alalım.

Kurallı ve basit bir cümle normal şartlarda özne nesne ve yüklemden oluşurken işin içine birden fazla fiil girdiğinde cümlenin öğelerini sıralamak zorlaşabilir.

Bu konuyu daha iyi kavramak adına dilimizdeki fiilimsi ve mastar konusu ile örtüştürebiliriz. Mastar, bilindiği üzere fiile -mek, -mak eklerini getirir.

Örneğin “Annesiyle birlikte pazara gitmek istedi.” Cümlesinde -mek, mastar ekidir.

Fiilimsi ise farklı ekler ile yine cümledeki yüklem dışındaki fiillere gelerek anlamı pekiştirir.

Örneğin “Telefonda konuşurken eve girdiğini duymadım.” Cümlesinde “konuşur-ken” ve “gir-diği” ekleri fiilimsidir.

Bu bağlamda gerund infinitive konusunu rahatlıkla kavrayabiliriz. Bu yazımızda bu konuya dair tüm detaylara hakim olmak ve fiilimsiler ile İngilizce cümle kurmak için ilk adımı atmak adına detaylı bir konu anlatımına yer verdik. Ayrıntılar için okumaya devam edin…

Gerund Nedir?

Cümlede yapılan işi belirten fiile yüklem denir. Ana fiilin dışındaki fiiller ise fiilimsi olarak adlandırılır.

Örnek olarak “Close the window.” (Pencereyi kapat.) cümlesinde “close” yani kapatmak hem fiil hem de yüklemdir.

Buna karşılık “Do you mind closing the window?” (Pencereyi kapatsan sorun olur mu?) cümlesinde “sorun olmak / sorun etmek” (mind) hem fiil hem yüklem iken “kapatsan” (closing) kelimesi bir fiilimsidir.

Aynı zamanda gerund nedir? sorusunun da yanıtıdır. Gerundlar, yani fiilimsiler, yüklemden sonraki fiilin -ing alması ile oluşur.

Konunun daha iyi anlaşılması için aşağıdaki örneklere göz atalım.

I saw him walking down the hill. (Onu tepeden aşağıya doğru yürürken gördüm.)

They consider selling the house. (Evi satmayı düşünüyorlar.)

Görüldüğü gibi bu cümlelerin yüklemleri “gördüm” ve “düşünüyorlar” iken -ing alan yürürken ve satmayı fiilleri de fiilimsi durumundadır.

Gerund Nerelerde Kullanılır?

Gerund form için belirli kullanım alanları, daha doğru bir söylem ile belirli fiiller mevcuttur.

Bu fiiller gerund nerelerde kullanılır? Sorusunun yanıtı olduğu gibi gerund infinitive farkı konusunda yaşanabilecek kafa karışıklıklarını da önlemektedir. Dolayısı ile bu kullanım alanlarının doğru bir şekilde öğrenilmesi esastır.

Dil öğretmenlerinin öğretmekte, öğrencilerin ise öğrenmekte oldukça zorlandığı konulardan biri olan gerund ile kullanılan fiilleri ezberlemek için bol bol örnek cümle okumak ve native speakerların konuşmalarını dinlemek gerekir.

Yine de akılda kalıcılığı arttırmak adına aşağıda yaygın olarak kullanıldığı bazı durumlara yer verilmiştir.

– Sıfatlarla birlikte gerund kullanılabilir.

Örneğin: She wanted that speaking doll. (O konuşan bebeği istedi.) cümlesinde konuşan bebek (speaking doll) ifadesi sıfattır.

– Beğenme ve beğenmeme durumlarından bahsederken gerund kullanılabilir.

Örneğin: I like playing chess. (Satranç oynamayı severim.)

Örneğin: She loves having tea parties. (Çay partisi düzenlemeye bayılır.)

Örneğin: I don’t prefer walking in the rain. (Yağmurda yürümeyi tercih etmem.)

– İsimlerle birlikte gerund kullanılarak takısız isim tamlaması yapılır.

Örneğin: I guess I dropped my wallet in your living room. (Sanırım cüzdanımı sizin oturma odanızda düşürdüm. Cümlesinde living room – oturma odası takısız isim tamlamasıdır.)

Örneğin: My father couldn’t start the washing machine. (Babam çamaşır (yıkama) makinasını çalıştıramadı. Cümlesinde washing machine – yıkama makinası takısız isim tamlamasıdır.)

Örneğin: Let’s go to the shopping center. (Hadi alışveriş merkezine gidelim. Cümlesinde shopping center – alışveriş (yapma) merkezi takısız isim tamlamasıdır.)

– Gerund cümlede özne olarak kullanılabilir.

Örneğin: Swimming with dolphins was the most exciting experience of my life. (Yunuslarla yüzmek, hayatımın en heyecan verici deneyimiydi. Cümlesinde yunuslarla yüzmek – swimming with dolphins ifadesi öznedir.)

Örneğin: Drinking two liters of water everyday keeps your body balanced and healthy. (Her gün iki litre su içmek, vücudunu dengeli ve sağlıklı tutar. Cümlesinde her gün iki litre su içmek – drinking two liters of water everyday ifadesi öznedir.)

Infinitive Nedir?

Gerund infinitive şeklinde bir arada ele alınan konunun ikinci başlığı ise infinitive, yani mastarlardır.

Mastar, dilimizde olduğu gibi cümledeki ana fiilden farklı fiillerin -mek, -mak eki alması demektir ve infinitive cümlelerde bu etki to eki ile sağlanır.

Örnek olarak aşağıdaki cümleleri inceleyelim.

• I want to finish my homework before bedtime. (Yatma saatinden önce ödevimi bitirmek istiyorum.)
• You have promised to help your father. (Babana yardım etmeye söz vermiştin.)
• I have to leave school because my father lost his job. (Babam işini kaybettiği için okulu bırakmak zorundayım.)

Infinitive Türleri

– Present Infinitives: Basit zamanlı cümlelerde kullanılan “to + verb” yapısına present infinitive denir.

Örnek: I want to show my collection to you. (Sana koleksiyonumu göstermek istiyorum.)

Örnek: She didn’t want to worry her mother. (Annesini endişelendirmek istemedi.)

– Continuous Infinitives: Şimdiki zamanlı, süregelen faaliyet / durum bildiren cümlelerde “to + be + verb + ing” yapısı ile continuous infinitive kullanılır.

Örnek: Your sister seems to be working on this Project for a long time. (Kız kardeşin bu proje üzerinde uzun zamandır çalışıyor gibi görünüyor.)

Örnek: I’m so glad to be working with you guys. (Sizlerle çalışıyor olmaktan çok mutluyum.)

– Perfect Infinitives: “to + have + V₃” kalıbı ile perfect infinitive oluşturuz.

Örnek: Your grandpa seems to have fallen asleep on the couch. (Deden kanepede uyuyakalmış gibi görünüyor.)

Örnek: To impress her, he pretended to have read that book. (Onu etkilemek için o kitabı okumuş gibi davrandı.)

– Passive Infinitives: Edilgen (pasif) yapılı cümlelerde Passive Infinitive kullanılır.

Örnek: I’d like to be selected for the school band again. (Tekrar okul bandosu için seçilmeyi isterim.)

Infinitive Nerelerde Kullanılır?

Gerund form gibi Infinitive yapılı cümlelerin de belirli kullanım alanları mevcuttur. Gerund infinitive kullanım alanları benzerlik gösterse de zamanla hangi durumlarda hangi yapının kullanıldığı akılda kalacaktır.

Infinitive için yaygın kullanım alanlarına aşağıda yer verilmiştir.

– Should, must gibi yardımcı fiillerle eksiz olarak bare infinitive kullanılabilir.

Örneğin: You must study hard for the university of your dreams. (Hayallerindeki üniversite için sıkı çalışmak zorundasın.)

– Amaç-sonuç cümlelerinde infinitive kullanılır.

Örneğin: I went there just to see her one more time. (Onu sadece bir kez daha görebilmek için oraya gittim.)

– Gerund form gibi özne olarak infinitive kullanılabilir.

Örneğin: To stand there as a woman was a big honour for me. (Orada bir kadın olarak durmak, benim için büyük bir onurdu.)

– Sıfatlar ile (it + be + adj) veya (it + be + adj + of + noun) kalıbı ile infinitive kullanılabilir.

Örneğin: It was very kind of you to come here in the middle of the night. (Gecenin bu saatinde buraya gelmen çok kibarcaydı.)

– Would like, love, wouldn’t like, love, gibi kelime gruplarından sonra infinitive kullanılabilir.

Örneğin: I’d like you to join me for dinner. (Yemekte bana katılmanı isterim.)

Örneğin: I wouldn’t like to be with him after all the things I’ve been through. (Yaşadığım onca şeyden sonra onunla birlikte olmak istemezdim.)